Odkrywanie pi??kna miast. Relacja z seminarium

2017-06-29 | Piotr Salata-Kochanowski

Dwa lata temu Sejm przyj???? tzw. ustaw?? krajobrazow??. Jak od tego czasu zmieni??a si?? przestrze?? naszych miast? O tym w ostatni pi??tek (23.06) w Krakowie rozmawiali specjali??ci zajmuj??cy si?? krajobrazem.

Jak samorz??dy wykorzystuj?? tzw. ustaw?? krajobrazow??? Jakie zmiany powinny si?? znale???? w kodeksie urbanistyczno-budowlanym? Czy tzw. uchwa??y reklamowe nale??y uczyni?? obowi??zkowym dokumentem? O krajobrazie w o??rodkach miejskich rozmawiali podczas seminarium ,,Odkrywanie pi??kna miast. Dwa lata z ustaw?? krajobrazow????? specjali??ci z ca??ej Polski.

Konferencj?? otworzy?? dr??Wojciech Jarczewski, Dyrektor Instytutu Rozwoju Miast. Zwr??ci?? uwag??, ??e w kontek??cie trwaj??cych prac nad kodeksem urbanistyczno-budowlanym, konieczna jest dalsza dyskusja i podsumowanie do??wiadcze?? zwi??zanych z wdra??aniem rozwi??za??, kt??re oferuje nam ustawa. Sesj?? po??wi??con?? aspektom prawnym i spo??ecznym uchwa??y krajobrazowej otworzy?? dr Maciej Nowak z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. W swoim wyst??pieniu przybli??y?? problemy i dylematy prawne dotycz??ce gminnych uchwa?? reklamowych. ??? Wiele samorz??d??w zastanawia si??, czy uchwa??a mo??e podj???? tylko cz????ciowo problemy wskazane w ustawie, np. dotyczy?? reklam, ale pomin???? temat ogrodze??. Odpowied?? jest jednak jednoznaczna, wiele autor??w wskazuje, ??e nie ??? t??umaczy?? Nowak.

Kolejny g??os zabra??a??Tatiana Tymosiewicz, Zast??pca Dyrektora w Departamencie Polityki Przestrzennej w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa, kt??ra przybli??y??a mo??liwe zmiany, jakie mog?? wej???? w ??ycie w zwi??zku z kodeksem urbanistyczno-budowlanym i zwraca??a uwag?? na b????dy w ju?? podejmowanych uchwa??ach krajobrazowych. ??? Bardzo cz??sto samorz??dy wpisuj?? do swoich uchwa?? lawety. Musimy jednak pami??ta??, ??e laweta nie podlega ustawie. To jest pojazd, kt??ry z za??o??enia jest ruchomy ??? zwraca??a uwag?? Tymosiewicz.

Perspektyw?? spo??eczn?? przybli??y??a dr??Anna Staniewska??(Politechnika Krakowska), Zwr??ci??a uwag??, ??e zmienia si?? podej??cie samorz??d??w do partycypacji. ??? Coraz cz????ciej w??adze decyduj?? si?? rzetelnie przeprowadzone konsultacje spo??eczne. Wiedz??, ??e pozorne procesy konsultacyjne mog?? skutkowa?? konfliktami spo??ecznymi ??? m??wi??a.

Ostatni g??os w sesji zabra????Ireneusz Krze??nicki??(????dzki Urz??d Wojew??dzki w ??odzi), kt??ry odni??s?? si?? do zaskar??onej w czerwcu ????dzkiej uchwa??y reklamowej. T??umaczy??, ??e intencj?? urz??du jest zmiana niesp??jnych przepis??w oraz wyja??ni??, ??e w opinii urz??du w przypadku gdy uchwa??a ingeruje we w??asno???? prywatn?? i ogranicza wolno???? gospodarcz?? to konieczne jest jej sprawdzenie przez s??d, czy jest ona zgodna z prawem. Podczas dyskusji prowadzonej przez??Piotra Trzepacza??(IRM), Tymosiewicz zwr??ci??a uwag??, ??e nie mo??na w ten spos??b my??le?? nie tylko o planowaniu, ale i o tworzeniu prawa w og??le. Ograniczenia dotycz??ce gospodarowania przestrzeni?? por??wna??a do ograniczenia pr??dko??ci i w tym kontek??cie do prawa gospodarowania w??asno??ci?? jak?? jest samoch??d. ??? Jakim prawem kto?? ode mnie ????da prawa jazdy, ubezpieczenia i bada?? technicznych? Jakim prawem kto?? ogranicza dopuszczaln?? pr??dko????? ??? pyta??a retorycznie i w podobnym tonie doda??a: ??? Przecie?? przez to samoch??d wi??cej pali, a ja nie mog?? w pe??ni dysponowa?? swoj?? w??asno??ci??. Czy w zwi??zku z tym nie mam prawa do rekompensaty? Z kolei Staniewska, wychodz??c poza aspekty ekonomiczne, zaznaczy??a, ??e w zagospodarowaniu przestrzeni?? nie chodzi tylko o to, aby ,,by??o ??adnie???. Przywo??a??a liczne badania wskazuj??ce, ??e ??rodowisko, w kt??rym ??yjemy, m.in. w wymiarze wizualnym, ma wp??yw na zdrowie psychiczne.

Po przerwie rozpocz????a si?? cz?????? seminarium po??wi??cona narz??dziom do oceny jako??ci krajobrazu i monitorowania zmian. Pierwszy g??os zabra?? prof.??Jerzy Solon??(Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN), kt??ry przedstawi??, jakie s?? mo??liwe konsekwencje dla planowania przestrzennego w gminach w wyniku realizacji audyt??w krajobrazowych. Zauwa??y??, ??e dzi??ki audytowi pierwszy raz w Polsce b??dziemy mieli, wed??ug jednolitej metody, kompleksowo opisan?? przestrze??. ??? Dzi??ki temu mo??liwe b??dzie prze??amanie spojrzenia lokalnego na rzecz szerszej perspektywy przestrzennej ??? t??umaczy??.

Z kolei dr??Szymon Chmielewski??(Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie), przedstawi????autorsk?? metod?? pomiaru??nat????enia chaosu reklamowego bazuj??c?? na rozwi??zaniach geoinformacyjnych. Na koniec wyst??pienia postulowa??, aby audyt krajobrazowy opr??cz modelu zag??szczenia no??nik??w krajobrazowych zawiera?? r??wnie?? model ich widoczno??ci. O dzia??aniach samorz??du wojew??dztwa w kierunku wdro??enia ustawy krajobrazowej opowiada????Mi??osz Zankowski??(Urz??d Marsza??kowski Wojew??dztwa Ma??opolskiego). W trakcie wyst??pienia przedstawi?? za??o??enia projektu pt. ,,Widz?? g??ry???, kt??rego celem jest uporz??dkowanie m.in. reklamy zewn??trznej wzd??u?? ,,Zakopianki???.

Nast??pnie odby??a si?? sesja kalejdoskopowa, w kt??rej m??odzi naukowcy wyg??osili kr??tkie wyst??pienia. Jako pierwsza g??os zabra??a??Karolina Listwan-Franczak??(Uniwersytet Jagiello??ski), kt??ra opowiedzia??a o problemie, jakim s?? reklamy wyborcze w miejskim krajobrazie. Z kolei??Mateusz Kulig??(Instytut Rozwoju Miast), zwr??ci?? uwag??, ??e my??l??c o reklamach nale??y nie tylko dba?? o to, co bezpo??rednio jest przez nie zakrywane, ale r??wnie?? warto pami??ta?? o widokach panoramicznych. ??? Obecnie wje??d??aj??c do wielu miast jeste??my pozbawieni widoku najbardziej charakterystycznych i zabytkowych punkt??w w tych miastach ??? zwraca?? uwag??. Z kolei??Karol Kwiatek??(UJ), przedstawi?? narz??dzie pozwalaj??ce zinwentaryzowa?? wielko???? reklam widocznych z poziomu ulicy.

Ostania sesja dotyczy??a praktyki miast w walce z reklamami. O do??wiadczeniach Ciechanowa, miasta, kt??re jako pierwsze przyj????o uchwa???? krajobrazow??, opowiada????Andrzej Kalinowski??(Urz??d Miasta Ciechanowa). ??? Op??aty musz?? by??. Nawet minimalne pozwalaj?? na wyeliminowanie przynajmniej reklam nieaktualnych ??? zach??ca??. Kalinowski apelowa?? r??wnie?? o odwag?? przy podejmowaniu uchwa?? reklamowych. Przekonywa??, ??e mieszka??com przeszkadza obecny stan.

Z kolei??Bartosz Poniatowski??(Urz??d Miasta ??odzi) odni??s?? si?? do do??wiadcze?? ??odzi i Nysy, m.in. w kontek??cie przyjmowanych za??o??e?? dotycz??cych regulacji oraz podej??cia mieszka??c??w do reklam w przestrzeni. ??? Obecny stan powoduje, ??e nawet patrz??c si?? d??u??szy czas na zdj??cie przedstawiaj??ce typowy widok drogi wjazdowej do miasta, nie jeste??my w stanie przyswoi?? komunikatu reklamowego. W takim razie co z kierowc??, kt??ry nie ma a?? tyle czasu, a w dodatku musi prowadzi??? Dzi??ki temu mo??emy doj???? do wniosku, ??e takie reklamy nie tylko psuj?? krajobraz ale r??wnie?? nie spe??niaj?? swojej roli, s?? wi??c zb??dne ??? zwraca?? uwag??.

O wadze tego, kto zajmuje si?? uchwa???? m??wi??a??Alicja Bogalecka-Pabisiak??(Urz??d Miasta Poznania). Na podstawie zespo??u pracuj??cego nad uchwa???? krajobrazow?? w Poznaniu pokazywa??a warto????, jak?? daje wsp????praca os??b z r????nych bran??, kt??re ????czy jednak troska o miejsk?? przestrze??.

Do??wiadczenia Gdyni przedstawi?? tamtejszy plastyk miasta ??? Jacek Pi??tek, kt??ry opowiada??, jak historia mo??e inspirowa?? i przek??ada?? si?? na obecnie podejmowane dzia??ania. W tym celu pokaza?? m.in. przedwojenne szyldy i s??upy og??oszeniowe, do kt??rych nawi??zuj?? wsp????czesne projekty. Pi??tek zach??ca?? r??wnie?? do bardziej kreatywnych form konsultacji, np. wykorzystania wirtualnej ankiety reklamowej opartej na modelu 3D miasta.

Ostatnie wyst??pienie pozwoli??o spojrze?? na podejmowane w Polsce dzia??ania z dalszej perspektywy. Dzi??ki dr Dorocie Jopek (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie), s??uchacze mieli mo??liwo???? zapozna?? si?? z rozwi??zaniami przyj??tymi w Nowym Jorku. Spotkanie zako??czy??o wyst??pienie dr. Jarczewskiego, kt??ry ubolewa?? nad faktem, ??e projektuj??c nowy dokument, jakim jest kodeks urbanistyczno-budowlany, nie zd????yli??my jeszcze w pe??ni sprawdzi?? w praktyce wszystkich zapis??w i narz??dzi, jakie da??a ustawa krajobrazowa.

Program seminarium
9:30????? 10:00
Rejestracja uczestnik??w

10:00???????10:15
Otwarcie, przywitanie go??ci

dr Wojciech Jarczewski, Dyrektor Instytutu Rozwoju Miast

10:15 ??? 11:35
Prawne i spo??eczne aspekty ochrony krajobrazu

dr Maciej??Nowak, Kierownik Pracowni Ekonomiki Przestrzennej, Zachodniopomorski??Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie
Problemy i dylematy prawne dotycz??ce gminnych uchwa?? reklamowych

Tatiana??Tymosiewicz, Zast??pca Dyrektora w Departamencie Polityki Przestrzennej, Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa
Ustawa krajobrazowa, cele i za??o??enia, funkcjonowanie, projektowane zmiany (kodeksowe)

dr in??.??Anna??Staniewska, Instytut Architektury Krajobrazu, Politechnika Krakowska
Krajobraz miasta a partycypacja spo??eczna

Ireneusz Krze??nicki,??Dyrektor Wydzia??u Prawnego, Nadzoru i Kontroli, Urz??d Wojew??dzki w ??odzi
Instrumenty nadzorcze wojewody wobec uchwa?? krajobrazowych na przyk??adzie miasta ??odzi

Dyskusja

11:35 ?????11:50
Przerwa

11:50 ?????12:35
Narz??dzia do oceny jako??ci krajobrazu i monitorowania zmian

prof. dr hab. Jerzy??Solon, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN
Audyt krajobrazowy i krajobrazy priorytetowe ??? mo??liwe konsekwencje dla
planowania przestrzennego w gminach.

dr Szymon Chmielewski, Zak??ad Przyrodniczych Podstaw Le??nictwa, Uniwersytet Przyrodniczy??w??Lublinie
Zmierzy?? chaos reklamowy

Mi??osz Zankowski, Urz??d Marsza??kowski Wojew??dztwa Ma??opolskiego
Dzia??ania Samorz??du Wojew??dztwa w kierunku wdra??ania ???Ustawy krajobrazowej???

12:35???????13:20
Kalejdoskop (sesja 3MT)

Karolina Listwan-Franczak,??Uniwersytet Jagielo??ski??
Wp??yw reklamy zewn??trznej jako narz??dzia kampanii wyborczej na okresowe kszta??towanie przestrzeni publicznej miast, na przyk??adzie miasta Krakowa

Mateusz Kulig, Instytut Rozwoju Miast
Reklama wielkopowierzchniowa a czytelno???? widok??w panoramicznych historycznych uk??ad??w urbanistycznych.

Karol Kwiatek,??Uniwersytet Jagiello??ski
Pomiar chaosu reklamowego

13:20 ?????13:35
Przerwa

13:35????? 15:10
Z praktyki miast

Andrzej Kalinowski, Kierownik Wydzia??u Planowania Przestrzennego i Gospodarki Nieruchomo??ciami, Urz??d Miasta Ciechanowa
Ciechanowskie do??wiadczenia z uchwa???? krajobrazow??

Bartosz Poniatowski, p.o. kierownika Oddzia??u Krajobrazu i Estetyki Miasta, Biuro Architekta Miasta, Urz??d Miasta ??odzi
Jak tworzy?? uchwa??y reklamowe? Zarys instrukcji w oparciu o do??wiadczenia ??odzi i Nysy

Alicja Bogalecka-Pabisiak, Wydzia?? Urbanistyki i Architektury, Urz??d Miasta Poznania
Poprawianie przestrzeni Poznania ??? czyli co robimy z reklamami

Jacek Pi??tek, Plastyk Miasta, Urz??d Miasta Gdyni
Analiza procesu estetyzacji przestrzeni publicznej Miasta Gdyni

dr Dorota Jopek, Katedra Gospodarki Regionalnej, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
Wp??yw regulacji prawnych na kszta??towanie krajobrazu miejskiego Nowego Jorku

Dyskusja

15:10 ??? 15:25
Zako??czenie

[ezcol_2fifth] ?? ?? ?? ?? ??Organizator

?? ?? ????[/ezcol_2fifth] [ezcol_1fifth]